Marian Niżankowski
- Pseudonim
- Junosza
- Stopień wojskowy
- kapitan
- Data i miejsce urodzenia, imiona rodziców
- 02.07.1917, Podhajce
- Data i miejsce śmierci
- 16.11.1976
- Przynależność organizacyjna w okresie powojennym
- WiN
- Miejsce pochówku
- Opole, cmentarz na Półwsi
- Przebieg służby
Żołnierz 51 pp. Strzelców Kresowych stacjonujący w Brzeżanach. Uczestnik wojny obronnej 1939. Brał m.in. udział w bitwie pod Iłżą. Od 1942 w strukturach ZWZ-AK, organizuje struktury konspiracyjne na terenie powiatu Zborów. Podległe mu oddziały podejmują dywersję i akcje sabotażowe (np. wysadzanie pociągów) wymierzone przeciw Niemcom, organizują samoobronę przed atakami nacjonalistycznych band OUN-UPA. W 1945 wstępuje do lwowskiego zgrupowania AK kryp. “Warta”. Po rozbiciu tego zgrupowania przez siły komunistyczne przedostaje się z rodziną na zachód i trafia do Opola. Na początku 1946 wznawia działalność konspiracyjną, wchodzi w skład liczącego prawie 200 osób eksterytorialnego Okręgu Tarnopol WiN. Wkrótce zostaje komendantem okręgu obejmującego Opole, Kluczbork, Grodków i Gnojną w powiecie strzelińskim. Po trwających pół roku szeroko zakrojonych działaniach prowadzonych przez UB w Opolu jesienią 1946 zostaje aresztowany i osadzony w opolskim więzieniu. Po przewiezieniu do aresztu UB przechodzi brutalne śledztwo podczas którego nie przyznaje się do pełnionej funkcji oraz nie wydaje nikogo ze swoich podkomendnych. Po dwóch latach przesłuchań otrzymuje wyrok 6 lat więzienia, jednak ze względu na stan zdrowia po 3 latach wychodzi na wolność. Do końca życie mieszkał w Opolu.
- Więcej informacji
- Autor wpisu
- Łukasz Gruca - Biogram utworzony dzięki wsparciu PKO Banku Polskiego