Zbigniew Kulesza
- Pseudonim
- Młot, Grawicz, Oleśnicki
- Stopień wojskowy
- kapitan
- Data i miejsce urodzenia, imiona rodziców
- 1917
- Data i miejsce śmierci
- 16 września 2003 r., Warszawa
- Przynależność organizacyjna w okresie powojennym
- NSZ, NZW
- Miejsce pochówku
- Przebieg służby
Urodzony w 1917 r. w patriotycznej rodzinie pracownika służby leśnej. Absolwent Państwowej Szkoły Przemysłu Drzewnego z dyplomem technika technologii drewna. Ukończył kurs Podchorążych Rezerwy Piechoty w Kowlu. Podczas kampanii wrześniowej walczył w 33 pp, który wchodził w skład SGO „Narew”.
W konspiracji od 1940 r., początkowo w Organizacji Wojskowej, następnie w Narodowych Siłach Zbrojnych. Od wiosny 1945 r. w stopniu podporucznika wszedł w skład Komendy Okręgu Białostockiego NSZ dowodzonej przez mjr./ppłk. „Kalinę” – Wacława Nestorowicza. „Młot” kierował Wydziałem IV (propagandy) oraz przejściowo Wydziałem II (wywiadu). Był jednym z czołowych redaktorów podziemnego pisma NSZ „Głos znad Narwi”.Latem 1945 r. Kulesza został wyznaczony na dowódcę „kurpiowskiego” obwodu NSZ, który miał stanowić część struktury konspiracyjnej powiatu łomżyńskiego tej organizacji. Organizacja konspiracyjna dowodzona przez „Młota” obejmował północną część powiatu ostrołęckiego oraz łomżyńskie gminy Kolno i Czerwone. Zbigniew Kulesza podporządkował się dowództwu Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. W grudniu 1945 r. Komenda Obszaru I NZW mianowała go inspektorem powiatów północnych b. II Okręgu NSZ. Prawdopodobnie w połowie 1946 r. został mianowany komendantem Mazowieckiego Okręgu NZW o krypt. „Mazowsze”. Zdołał odtworzyć sprawną organizację konspiracyjną, kierowaną przez Komendę Okręgu, której podlegały cztery Komendy Powiatowe: ostrołęcka, przasnyska, makowska, ciechanowska. „Siatka” struktury Okręgu „Mazowsze” objęła także swoimi wpływami część powiatu Pisz, Mława i Płońsk. Ponadto koordynacji uległy działania zbrojne oddziałów i patroli partyzanckich NZW. Niektórymi akcjami zbrojnymi dowodził osobiście, np. w dniu 15 stycznia 1946 r. podczas rozbicia posterunku MO i placówki UB w Chorzelach a także opanowanie m. Krasne w dniu 13 września. W marcu 1947 roku wyjechał do Warszawy a następnie na Dolny Śląsk. 22 marca ujawnił się w ramach amnestii w Wałbrzychu, wraz z żoną Genowefą, także członkiem NZW. Zbigniew i Genowefa Kulesza zostali
aresztowani 1 grudnia 1947 r. przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie. Po śledztwie, w dniu 23 maja 1949 r. został skazany na karę dożywotniego więzienia, z którego został zwolniony 19 grudnia 1956 r. Zmarł w Warszawie 16 września 2003 r. Warto nadmienić, że w okresie I okupacji sowieckiej rodzice „Młota” zostali wywiezieni przez Sowietów do Rosji. Matka wróciła w 1946 r., natomiast ojciec Mikołaj Kulesza w 1957 r. Do Związku Sowieckiego został wywieziony także brat Zbigniewa Kuleszy, Jerzy, który wrócił w 1947 r. W 1953 r. zginął w niewyjaśnionym do końca wypadku komunikacyjnym na Dolnym Śląsku.- Więcej informacji
IPN BU 0180/80 t.1-22, IPN BU 0207/1796/t.1-31, IPN BU 0182/59, IPN BU 0182/65 t.1-6,IPN BU 0255/228/ t.1-26, IPN Bi 089/1658/D, IPN Bi 080/3 t.2, IPN BU 0180/92 t.1-2
- Autor wpisu
- Biogram powstał w ramach projektu pt. „Rozbudowa i obsługa Internetowego Katalogu Żołnierzy Wyklętych”. Dofinansowano ze środków Biura „Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”.