Henryk Gawkowski
- Pseudonim
- Rola, Zbir, Zwierzyński
- Stopień wojskowy
- Data i miejsce urodzenia, imiona rodziców
- 1919 r. w m. Konopki-Jabłoń
- Data i miejsce śmierci
- 27 października 1947 r.
- Przynależność organizacyjna w okresie powojennym
- NOW, NZW
- Miejsce pochówku
- Przebieg służby
W okresie okupacji niemieckiej żołnierz NOW. Uczestniczył w bitwie z Niemcami w Czerwonym Borze, gdzie wyróżnił się odwagą, za co otrzymał Krzyż Walecznych. Po zajęciu południowej części ówczesnego powiatu łomżyńskiego, wstąpił do komunistycznego wojska, z którego zdezerterował po krótkim czasie. W 1945 r. w ramach NZW zorganizował oddział partyzancki, który dokonał wielu akcji zbrojnych na terenie dzisiejszego powiatu zambrowskiego. W lutym 1947 r. na rozkaz „Roli” dokonano egzekucji na dwóch rodzinach
w m. Łady-Borowe, m.in. za krytykę NZW i odgrażanie się organizacji. Tragedia ta być może była także spowodowana faktem wcześniejszego aresztowania i przetrzymywania w więzieniu teściów i rodziców Gawkowskiego oraz rodzin Kraszewskich i Korytkowskich. Przełomem dla „Roli” było lato 1947 r., w którym jego rodzice zostali zastrzeleni we własnym domu podczas wieczornej modlitwy przez grupę funkcjonariuszy UB. Odtąd „Rola” działał coraz częściej indywidualnie, poza wiedzą i zgodą organizacji, likwidując ludzi władzy komunistycznej lub osoby, które uważał za współpracujące z „resortem” i stanowiące zagrożenie. Dalsza samowolna działalność „Roli” stała się zagrożeniem dla kadrowych struktur podziemia, które zostało zmuszone do stanowczych działań. 27 października 1947 r. „Rola” wraz ze swoim bratem Czesławem ps. „Olek” oraz Aleksandrem Korytkowskim ps. „Hardy” zostali rozstrzelani przez patrol PAS dowodzony przez Zygmunta Wiśniewskiego ps. „Burza”.- Więcej informacji
- Autor wpisu
- Dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu Patriotyzm Jutra.
Zaproponuj zmiany
