Bronisław Chrzanowski
- Pseudonim
- Chrzan, Ostry, Orzeł
- Stopień wojskowy
- sierżant
- Data i miejsce urodzenia, imiona rodziców
- 1922 r., Szablaki (gm. Turośl, pow. kolneński)
- Data i miejsce śmierci
- Przynależność organizacyjna w okresie powojennym
- NSZ, NZW
- Miejsce pochówku
- Przebieg służby
Podczas okupacji niemieckiej był żołnierzem NSZ. Według zapisów archiwalnych był w oddziale NSZ Zbigniewa Nowaka „Halicza”.
Od 1945 r. w NZW. Według jednego z dokumentów archiwalnych w listopadzie 1945 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy WUBP w Olsztynie i osadzony w więzieniu karno-śledczym, z którego uciekł 15 stycznia 1946 r. Ponownie dołączył do podziemia, uczestnicząc w akcjach zbrojnych, m.in. w czerwcu 1946 r. brał udział w zdobyciu posterunku MO w Kolnie, natomiast w dniu 16 listopada 1946 r. uczestniczył w rozbrojeniu posterunku milicyjnego w Lachowie. Od 1945 r. był podwładnym i bliskim współpracownikiem Hieronima Rogińskiego „Roga”. Został jego zastępcą w dniu 15 sierpnia 1946 r., gdy Rogiński objął dowództwo I batalionu terenowego w Komendzie Powiatu „Orłowo” (pow. ostrołęcki). Podobnie jak „Róg” był zdecydowanym przeciwnikiem amnestii w 1947 r. Należał do tych dowódców, którzy brali udział w naradzie w Olszynach w dniu 20 maja 1947 r., gdy nowym Komendantem Okręgu został chor. „Las”. Został zastępcą Komendanta Powiatu chor. „Roga” w nowoutworzonej strukturze konspiracyjnej o kryptonimie „Łużyca”. Gdy Rogiński otrzymał urlop i wyjechał z terenu, Bronisław Chrzanowski do 17 października 1948 r. pełnił funkcję Komendanta Powiatu. Po powrocie Hieronima Rogińskiego przekazał dowództwo. Został mianowany szefem wywiadu w KP, pełnił także funkcję podoficera sanitarnego. Dowodził kilkuosobowym patrolem PAS. W NZW był awansowany do stopnia sierżanta.
Poległ 13 lipca 1949 r. w walce z obławą UB-KBW w okolicy miejscowości Łacha (gm. Turośl, pow. kolneński). Otoczony, bez możliwości ucieczki, rozerwał się granatem. Był dowódcą twardym, energicznym i zdecydowanym. Dowiódł tego m.in. w potyczce na kolonii wsi Pełty (gm. Myszyniec) w dniu 22 października 1947 r. Około 20 żołnierzy NZW z patroli Bronisława Chrzanowskiego „Orła”, Piotra Macuka „Sępa” i Henryka Skoniecznego „Romana” w wyniku donosu TW UB o ps. „Wrona” zostało zaatakowanych przez Grupę Operacyjną UB-KBW-MO. Partyzanci zdołali oderwać się od przeciwnika, rozbijając jeden z komunistycznych pododdziałów. „Resort” stracił 2 zabitych i 3 rannych. Zginęli także dwaj postronni mieszkańcy wsi. Bronisław Chrzanowski został lekko ranny. Agent UB o ps. „Wrona”, który za donos otrzymał nagrodę, został zlikwidowany 28 listopada 1947 r.
- Więcej informacji
IPN BU 0177/6 t.1-2, IPN Bi 019/3 t.1-3, IPN Bi 015/133, IPN BU 00294/49 t.30, IPN Bi 012/924, IPN Bi 047/1077 t.10, IPN Bi 087/411/D
- Autor wpisu
- Biogram powstał w ramach projektu pt. „Rozbudowa i obsługa Internetowego Katalogu Żołnierzy Wyklętych”. Dofinansowano ze środków Biura „Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”.