Zygmunt Brzozowski
- Pseudonim
- Kat, Sęp
- Stopień wojskowy
- kapral
- Data i miejsce urodzenia, imiona rodziców
- 11.05.1925, Szczebra gm. Szczebro – Olszanka pow. Augustów, s. Grzegorza i Józefy z d. Zielińska
- Data i miejsce śmierci
- Przynależność organizacyjna w okresie powojennym
- AK, AKO, WiN
- Miejsce pochówku
- Przebieg służby
Nazwisko konspiracyjne Maciejewski, Mocarski Jan – . Mieszkaniec Olecka. Kierowca, elektromonter, żonaty z Zofią Mieszanow, bezdzietny, 5 klas szkoły powszechnej. W 1940 razem z rodzicami przesiedlony przez Sowietów do wsi Mazurki gm. Dowspuda pow. Augustów, gdyż dom we wsi Szczebra znajdował się zbyt blisko ówczesnej granicy sowiecko–niemieckiej. We wrześniu 1942 wstąpił do PZP zwerbowany przez Wacława Sobolewskiego ps. „Sęk”, „Skała” i otrzymał ps. „Kat”. Wiosną 1944 wcielony do oddziału partyzanckiego „Skały”, przeszedł przeszkolenie podoficerskie i uzyskał stopień kpr. W październiku 1944 podjął służbę w KP MO w Augustowie z siedzibą w Sztabinie. 05.05.1945 (inna data 05.06.1945) z polecenia por. cz.w. Piotra Milanowskiego ps. „Ćma”, „Łuk”, „Rukść” porzucił służbę. Mianowany dowódcą drużyny w plutonie Tadeusza Mac ps. „Śliwka”, „Tygrys”. Był także członkiem patrolu dywersyjnego pod jego dowództwem. Podczas Obławy Augustowskiej wyjechał do wsi Czyże gm. Straduny pow. Ełk, a następnie do Świętajna pow. Olecko. We wrześniu ponownie nawiązał kontakt z dowódcą i wziął udział w kilku akcjach. W styczniu 1946 ożenił się i wyjechał. Początkowo mieszkał we wsi Żółtki pow. Węgorzewo. W lipcu 1946 przeniósł się do Słubic pow. Rypin, gdzie pracował w Państwowym Zarządzie Wodnym, w grudniu 1946 wyjechał do Elbląga, gdzie zatrudnił się jako elektromonter w przedsiębiorstwie budowlanym. Ujawnił się 21.04.1947 w Olecku. W połowie kwietnia 1948 zamieszkał w Olecku. Zatrzymany i aresztowany 02.11.1948. Wyrokiem WSR w Białymstoku (Sr 790/48) skazany 14.02.1949 na 6 lat pozbawienia wolności z utratą praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na 2 lata oraz przepadek całości mienia na rzecz Skarbu Państwa. NSW w Warszawie 10.05.1949 skargi rewizyjne pozostawił bez uwzględnienia, wyrok pozostawił w mocy. RUL majątku żadnego nie zajął, bowiem go nie posiadał – ojciec był właścicielem 4,48 ha w Szczebrze, jednakże miał siedmioro dorosłych dzieci. Decyzją Rady Państwa 12.11.1954 ułaskawiony. Więzienie opuścił 22.11.1954.
- Więcej informacji
- Autor wpisu
- Fundacja Kwartalnika „Wyklęci” - Biogram powstał przy wsparciu Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A., Beata Ostapowicz