Czesław Szewluk

Pseudonim

Miś, Orlik

Stopień wojskowy

kapral

Przynależność organizacyjna w okresie powojennym

DSZ, ROAK, WiN, II Inspektorat Zamojski AK

Miejsce pochówku

Cmentarz w Zamościu

Przebieg służby

Od października 1941 żołnierz ZWZ/AK placówki Kotlice w rejonie Skierbieszów dowodzonej przez ppor. Stanisława Kleszczyńskiego „Gniadosza”. Od października 1942 żołnierz plutonu szturmowego „Orlik” dowodzonego przez Wacława Kliszcza „Bogdana”, „Wichra” jednak na co dzień pozostawał w gospodarstwie rodziców. 10.08.1943 po sfingowanym uprowadzeniu z domu dołączył do plutonu AK “Orlik” (późniejsza kompania “Wiklina) dowodzonego przez Józefa Kaczoruka “Kiwi”, “Ryszard”. Został umieszczony na placówce AK w Rozdołach. Od 20.04. do początków czerwca 1944 uczęszczał na kurs podoficerski w Bończy koło Rozdołów, który ukończył uzyskując stopień kaprala. Od czerwca 1944 dowódca 1 drużyny w 4 plutonie Wincentego Bętkowskiego „Ryżego” w kompanii „Wiklina”. Za bojową postawę w czasie walki pod Czartorią został przedstawiony przez „Ryszarda” do odznaczenia Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Jednak wniosek przekazany Janowi Turowskiemu „Norbertowi” nie został zrealizowany z powodu aresztowania „Norberta” przez UB. Po rozbrojeniu oddziału 22.07.1944 powrócił do domu. Nie ujawnił się w 1945 kontynuując działalność podziemną do 1947 w ramach DSZ, ROAK i WiN. Ujawnił się 11.04.1947 w PUBP w Zamościu. W końcu sierpnia lub początku września 1948 zwerbowany przez Józefa Włoszczuka „Pistoleta” do II Inspektoratu Zamojskiego AK. Pełnił funkcję łącznika zastępcy inspektora i dowódcy rejonu Zamość – Władysława Skowery „Orkana”. Posługiwał się wówczas ps. „Orlik”. 09.04.1950 MO podjęła próbę zatrzymania Szewluka, która się nie powiodła. Od tego czasu ukrywał się współpracując z oddziałami Henryka Kwaśniewskiego “Luxa”, Stanisława Pakosa “Wrzosa” i Wincentego Mieczysława Wróblewskiego “Szuma”. Utrzymywał również kontakt z członkami oddziału WiN Jana Leonowicza „Burty”.  15.12.1954 zatrzymany przez UB i MO na Dworcu Wschodnim w Warszawie w wyniku kombinacji operacyjnej UB mającej rzekomo spowodować jego tajne wywiezienie z kraju. 16.12.1954 przewieziony do WUBP w Lublinie i osadzony w więzieniu. Oskarżony o usiłowanie zmiany przemocą ustroju, posiadanie broni, zamach na funkcjonariusza publicznego i rozboje. Wyrokiem SW w Lublinie z 08.08.1955 skazany na dożywotnie więzienie. W wyniku wniesionej przez niego rewizji SN w Warszawie 30.10.1958 zmienił wyrok w zakresie kary wymierzając mu 15 lat więzienia, którą na mocy amnestii obniżono do 10 lat więzienia. Wymierzono mu również 5 lat pozbawienia praw publicznych i przepadek całego mienia. Z Lublina przewieziony do więzienia we Wronkach. 14.06.1957 przeniesiony do więzienia w Strzelcach Opolskich. Opuścił więzienie 15.12.1964 odsiadując zasądzoną karę do ostatniego dnia. Powrócił do rodziny w Koniuchach, a następnie od stycznia 1965 zamieszkał w Zamościu.
Rozkazem Stanisława Książka „Turii” z 16.07.1945 r. awansowany ze stopnia st. strz. do stopnia kpr. ze starszeństwem od 03.05.1944.

Rozkazem personalnym nr 2/90 szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Zamościu z 13.08.1990 awansowany do stopnia st. sierż. Postanowieniem prezydenta RP z 29.12.1999 awansowany do stopnia ppor. Decyzją Ministra Obrony Narodowej z 11.12.2003 awansowany do stopnia por.
Odznaczenia: Medal Wojska (1948), Krzyż Armii Krajowej (1989), Krzyż Partyzancki (1996), Krzyż Więźnia Politycznego (1996), Krzyż Walki o Niepodległość (1997), Krzyż Zrzeszenia WiN (1999), odznakę pamiątkową „Akcji Burza” (1994), odznakę Weterana Walk o Niepodległość (1995); odznakę pamiątkową Zrzeszenia WiN (2005). Ponadto na podstawie patentu nr 4392 uzyskał prawo do zaszczytnego tytułu „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny” (1999).

Więcej informacji

B. Szyprowski, Por. Czesław Szewluk “Miś”, “Orlik”, https://inspektoratzamojskiak.blogspot.com/2019/04/por-czesaw-szewluk-mis-orlik.html

Autor wpisu

dr Bartłomiej Szyprowski

Zaproponuj zmiany