Jerzy Karwowski
- Pseudonim
- Newada, Śmiały, Stach
- Stopień wojskowy
- podporucznik
- Data i miejsce urodzenia, imiona rodziców
- 2 maja 1925 r. w Grabówku (gm. Stawiski, pow. Łomża)
- Data i miejsce śmierci
- 1 sierpnia 2000 r.
- Przynależność organizacyjna w okresie powojennym
- AK, NSZ, NZW
- Miejsce pochówku
- Przebieg służby
Jego rodzice posiadali duże gospodarstwo rolne. W trakcie okupacji niemieckiej w 1942 r. wstąpił do AK, rok później przeszedł do NSZ. Współpracował pod koniec 1943 r. z oddziałem Akcji Specjalnej NSZ dowodzonym przez kpt. Antoniego Kozłowskiego ps. „Biały”. Od wiosny 1944 r. do lipca był żołnierzem oddziału Akcji Specjalnej, którym dowodził Marian Kozłowski ps. „Lech”. Do września 1945 r. dowódca kompanii NSZ w gminie Przytuły. Od września 1945 do stycznia 1946 r. przebywał u boku zastępcy Komendanta Okręgu „Chrobry” kpt. Bolesława Kozłowskiego ps. „Grot”, m.in. w miejscowości Jamiołki (pow. Wysokie Mazowieckie). Pełnił funkcję adiutanta i szefa ochrony „Grota”. W styczniu 1946 r. mianowany przez mjr. Mariana Kozłowskiego ps. „Dąbrowa” na stanowisko szefa PAS Okręgu II „Bałtyk”. W NZW awansowany do stopnia podporucznika. Ujawnił się 29 marca 1947 r. Aresztowany 4 listopada 1948 r. przez funkcjonariuszy WUBP w Olsztynie. Przeszedł ciężkie śledztwo i wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego został skazany 20 czerwca 1949 r. na karę śmierci. Od wyroku zostało złożone odwołanie poparte m.in. przez Noemi Żołądź – Żydówkę, którą rodzina Karwowskiego, jak również on sam ukrywali w czasie okupacji niemieckiej na terenie majątku w Grabówku. Według niepotwierdzonych informacji, rodzina Karwowskiego uratowała życie kilkunastu osobom narodowości żydowskiej. Pod koniec 1949 r. wyrok śmierci został zamieniony na 15 lat więzienia. Na wolność wyszedł w 1955 r.
- Więcej informacji
- Autor wpisu
- Dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu Patriotyzm Jutra.