Stanisław Roman Jakubanis
- Pseudonim
- Stopień wojskowy
- Data i miejsce urodzenia, imiona rodziców
- 19.03.1925, Lipniak gm. Zaboryszki pow. Suwałki, s. Józefa i Julii z d. Hołubowicz
- Data i miejsce śmierci
- Przynależność organizacyjna w okresie powojennym
- Miejsce pochówku
- Przebieg służby
Zamieszkały we wsi Lipniak gm. Zaboryszki pow. Suwałki. Rolnik, 4 klasy szkoły powszechnej. W 1944 zabrany na roboty przymusowe do Niemiec. Od 1949 udzielał pomocy partyzantom Jana Sadowskiego i Piotra Burdyna. W połowie maja 1950 zwerbowany do współpracy z PUBP w Suwałkach jako informator (ps. operacyjny „Stół nr 5”). W sierpniu 1950 w związku z wykryciem przez funkcjonariuszy UB, iż nie informował ich w sposób rzetelny, zatrzymany, przesłuchany (wskazał 12 współpracowników grupy Sadowskiego i Burdyna), dowerbowany (przydzielono mu kategorię agenta) i wypuszczony z zadaniem pozorowania ukrywania się. W grudniu 1950 w związku z naciskami funkcjonariuszy UB, którzy chcieli go zmusić do wydajniejszej pracy i w tym celu nakazali mu dołączyć do partyzantów, uciekł z Suwalszczyzny i ukrywał się u rodziny w woj. szczecińskim. Zatrzymany w styczniu 1951 i wypuszczony z zadaniem wstąpienia do oddziału, ukrywał się zarówno przed UB jak i partyzantami. W końcu lutego na skutek interwencji na szczeblu MBP pozwolono mu wrócić do domu. Aresztowany 27.04.1951. Oskarżony o to, że od listopada 1949 do marca 1950 udzielał pomocy partyzantom. Wyrokiem WSR w Białymstoku 12.03.1952 skazany na karę 5 lat pozbawienia wolności. Wyrok ten został na skutek skargi rewizyjnej obrońcy wojskowego uchylony postanowieniem SN z dnia 24.04.1952, a sprawa została przekazana do ponownego rozpatrzenia w innym składzie sędziów. Wyrokiem WSR w Białymstoku 21.05.1952 skazany na karę 1 roku pozbawienia wolności. W więzieniu przebywał 1 rok i 1 miesiąc (27.04.1951 – 21.05.1952). Po powrocie z więzienia pracował na gospodarstwie rolnym, od 1982 na rencie rolniczej. Zmarł w 2000.
- Więcej informacji
- Autor wpisu
- Fundacja Kwartalnika „Wyklęci” - Biogram powstał przy wsparciu Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.