Mikołaj Gorlewski
- Pseudonim
- Stopień wojskowy
- Data i miejsce urodzenia, imiona rodziców
- 18.06.1918, Smoleńsk, s. Tomasza i Anny z d. Makarewicz
- Data i miejsce śmierci
- Przynależność organizacyjna w okresie powojennym
- Miejsce pochówku
- Przebieg służby
Od 1920 mieszkaniec wsi Kropiwno gm. Dąbrowa pow. Sokółka. Obywatel polski narodowości białoruskiej. Rolnik (pracował w 12,5 ha gospodarstwie ojca), żonaty od 1947 z Marią Sawoń, ojciec dwojga dzieci (w chwili aresztowania 3 i 6 lat), 5 klas szkoły powszechnej. W maju 1941 powołany do służby w wojsku sowieckim, początkowo w szkole szoferów, po 3 miesiącach przeniesiony do szkoły lotniczej. Po półtorarocznym szkoleniu skierowany na front, walczył pod Stalingradem, w okolicach Odessy i Lwowa. Odznaczony medalem za odwagę i za Stalingrad. Po zakończeniu działań wojennych w stopniu sierż. skierowany do lotniczej szkoły oficerskiej szturmowców, skąd zwolniony na własną prośbę, powrócił do Polski w 1946. Pracował w gospodarstwie ojca. W 1953 zaatakował siekierą funkcjonariusza MO w Dąbrowie Kiryła Jewdokimów, a wiosną 1954 przewodniczącego PGRN, który wraz z ekipą przybył do gospodarstwa jego ojca w celu ściągnięcia zaległości podatkowych. Ze względu na zasługi wojenne i służbę w ACz uniknął wówczas aresztowania. W lipcu 1954 w lesie „Sokoli Las” na terenie gm. Lipsk, gdzie przebywał z rodziną na jagodach, spotkał Antoniego Kwiedorowicza ps. „Lis” i Stanisława Skoka ps. „Stasiuryński”, którym dał pożywienie i z którymi rozmawiał na różne tematy, a na koniec zaprosił ich do odwiedzenia go w rodzinnej wsi. W połowie września 1954 partyzanci we czterech przyszli do niego i otrzymali całodzienne wyżywienie i zakwaterowanie a także tytoń. Razem z bratem Władysławem namawiał ich do zabicia Mikołaja Lenty. „Lis” nie zgodził się na zabicie w/w, lecz tej samej nocy partyzanci weszli do mieszkania Lenty (który uciekł oknem do ogrodu) i zabrali mu odzież, obuwie i żywność. Zatrzymany i aresztowany 15.10.1954. Wyrokiem WSR w Białymstoku (Sr 133/54) skazany 29.12.1954 na 5 lat pozbawienia wolności. Po wyjściu z więzienia wysyłał anonimy do MO, w których groził milicjantom „zemstą AK”. W 1960 na skutek nieporozumień rodzinnych podpalił własne zabudowania. Uznany za niepoczytalnego, osadzony w szpitalu dla osób psychicznie chorych w Choroszczy, skąd w październiku 1963 zbiegł i ukrywał się wysyłając do MO listy z pogróżkami. Zatrzymany w styczniu 1964, osadzony bezterminowo na oddziale zamkniętym szpitala psychiatrycznego w Choroszczy.
- Więcej informacji
- Autor wpisu
- Fundacja Kwartalnika „Wyklęci” - Biogram powstał przy wsparciu Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.