Eugeniusz Gołębiowski

Pseudonim

Gabryś, Gołąbek

Stopień wojskowy

Przynależność organizacyjna w okresie powojennym

AK, WiN

Miejsce pochówku

Przebieg służby

Ukończył szkołę podstawową i 3 klasy szkoły rzemieślniczej, z zawodu ślusarz. Mieszkał w leśniczówce Hanus, gdzie ojciec był gajowym. W 1941 wywieziony na przymusowe roboty skąd zbiegł (tak zeznał), choć bardziej prawdopodobne, że został wyreklamowany dzięki znajomościom ojca wśród niemieckiej służby leśnej. W PZP–AK od 1942. Łącznik, a także goniec w oddziałach Michała Fiłona ps. „Dąb” i Antoniego Dabrowskiego ps. „Zając”, utrzymywał także kontakty z Inspektorami Janem Tabortowskim ps. „Bruzda”, „Kusy”, „Rot”, „Tabor” (jeszcze jako niezaprzysiężony) i Franciszkiem Szabunią ps. „Andrzej”, „Lechita”, „Tur”, „Zemsta”. Od 1944 przydzielony jako stały łącznik do Komendy Obwodu. Aresztowany w 1945, po upływie dwóch tygodni zwolniony. Pod koniec 1945 członek oddziału Stanisława Siedleckiego ps. „Klon”, „Wierny”, który w późniejszym okresie (II połowa 1946) pełnił jednocześnie funkcję ochrony zastępcy Komendanta Suwalsko–Augustowskiego Obwodu WiN Michała Kaszczyk ps. „Siłacz”, „Stały”, „Tarzan”. Ujawnił się w Augustowie 25.04.1947. Po ujawnieniu wyjechał do Czyżewa, gdzie jego ojciec pracował jako leśniczy. W sierpniu 1947 zatrzymany przez funkcjonariuszy PUBP w Wysokim Mazowieckim, zbiegł podczas konwojowania. Wyjechał do Gdyni, gdzie pracował w firmie fotograficzno–portretowej jako agent zbierający zamówienia. W styczniu 1949 zagrożony aresztowaniem powrócił w augustowskie. Do kwietnia 1949 ukrywał się we wsi Gruszki gm. Lipsk. Od kwietnia 1949 ukrywał się razem z Edmundem Krysiukiem ps. „Lot”, z którym stworzyli grupę, w skład której wchodzili jeszcze Stanisław Makarewicz, Stanisław Skok ps. „Suszyk”, Stanisław Skok ps. „Stasiuryński”, a czasowo także Stanisław Orłowski ps. „Cygan”, „Piorun”. W czerwcu 1951 „Gabryś” i „Lot” dołączyli do grupy Piotra Burdyna. W październiku 1951 Gołębiowski odłączył się od Burdyna (zachorował na zapalenie płuc i musiał się leczyć) i powrócił wspomnianej grupy z Makarewiczem i Skokami, do której w listopadzie 1951 dołączył Stanisław Roszkowski ps. „Lejtnant”. Po rozbiciu grupy Burdyna kontynuował działalność do czerwca 1952, kiedy razem z Krysiukiem na skutek kombinacji operacyjnej MBP, prowadzonej z udziałem pracującego pod rozkazami Julii „Luny” Brystygier byłego żołnierza UBK i AK Ryszarda Reiffa, został wyprowadzony z grupy i przewieziony pod nazwiskiem Eugeniusz Sadowski do Warszawy, gdzie 07.12.1952 został zatrzymany. Wyrokiem WSR w Białymstoku 09.11.1953 skazany na karę śmierci z utratą praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na zawsze. NSW postanowieniem z dnia 12.03.1954 złagodził karę do 15 lat pozbawienia wolności z utratą praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na lat 5 oraz przepadek całości mienia. Na mocy amnestii SW w Białymstoku postanowieniem z dnia 17.05.1956 złagodził karę na 10 lat pozbawienia wolności. Karę odbywał w więzieniach w Sieradzu, Wronkach i Strzelcach Opolskich. Więzienie opuścił zwolniony warunkowo 07.03.1959. Postanowieniem Prezydenta RP Andrzeja Dudy z dnia 15.03.2018 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Więcej informacji

Z. Kaszlej, B. Rychlewski, Słownik biograficzny konspiracji niepodległościowej na Augustowszczyźnie i Suwalszczyźnie 1944-1956, Kraków 2020

Autor wpisu

Fundacja Kwartalnika „Wyklęci” - Biogram powstał przy wsparciu Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.

Zaproponuj zmiany